Форум фотографов.
https://forum.znyata.com/

Встреча с легендой.


https://forum.znyata.com/viewtopic.php?f=12&t=2530
Страница 36 из 90

Валерий Лобко [ 05 ноя, 07 22:12 ]

Булгак у Вільні

26 верасьня ў Вільні адкрылася рэтраспэктыўная выстава фотамастака Яна Булгака «Ян Булгак‑фатаграфік». Арганізатары — Літоўскі мастацкі музэй, Варшаўскі нацыянальны музэй. Партнэры — Польскі інстытут, Віленская мастацкая акадэмія.

На адкрыцьцё выставы прыехаў унук фатографа Багдан Булгак і ўнук Рушчыца — таксама Фэрдынанд Рушчыц, дырэктар Варшаўскага нацыянальнага музэю.

Першы раз у Літве зьявілася магчымасьць агледзець такую значную калекцыю. На выставе 446 працаў. Выстава склалася з калекцыі польскіх і літоўскіх музэяў з Варшавы, Лодзі, Кракава, Уроцлава, Літоўскага мастацкага музэю, Віленскай мастацкай акадэміі, сямейных архіваў Булгакаў і Рушчыцаў. Беларускіх партнэраў няма.

Выстава багатая. Мяне вёў туды найбольшы інтарэс: можа, будзе невядомы дагэтуль партрэт Францішка Аляхновіча? Партрэт выглядзела на выставе Булгака ў Варшаве праўнучка драматурга Эмілія Аляхновіч. Партрэта на гэты раз не было на выставе. Але было мноства віленскіх здымкаў, Вільні, якой ужо няма. Той нашай беларускай Вільні. Углядаюся ў здымкі касьцёла Сьв. Міхала, хочацца знайсьці айца Адама Станкевіча. Няма. Але ёсьць нейкі няўлоўны дух яго. Ён усё адно тут. На выставе шмат Наваградчыны, рэшткі вежы (у параўнаньні з тым, што маем сёньня — проста замак) у Крэве, Багданава, дом Рушчыцаў, інтэр’ер іхнага дому. І нейкі адчай скоўвае мяне — сёньня гэтага нічога няма. Няма таго духу, тых людзей, дамоў. І ці адновіцца гэта калі‑небудзь. Параўноўваю рэшткі замку ў Троках і ягоны сёньняшні выгляд. Усплываюць Крэўскі, Наваградзкі, Гальшанскі замкі… Аформлена выстава густоўна. Але зноў мой сум: надпісы пад кожнай працай на дзьвюх мовах — літоўскай і польскай. Нас, беларусаў, няма. А не патрэбныя мы. Як бы і ня нашыя краявіды складаюць большасьць выставы.

…Увечары за гарбатай мы разважаем, чаму не далучыліся да беларускага руху Ян Булгак, Фэрдынанд Рушчыц і іншыя прадстаўнікі тагачаснай тутэйшай інтэлігенцыі? Булгак свае фатаздымкі друкаваў у тагачаснай «Нашай Ніве». Чаму не падаўся ім прывабным вобраз той нашаніўскай Беларусі. Прыйшлі да высновы, што і мы сёньня не з усімі, як бы і блізкімі па ідэях, беларусамі можам дамовіцца і ня хочам мець супольных спраў зь імі. Хіба што, і ў той час кожны меў сваю праўду, свае прычыны.

А выставу наведаць варта.

Працаваць яна будзе да 11 лістапада.

Адрас: Вялікая (Didzioji), 4. Вільня. Кошт квітка — 5 Lt або 1.45 EUR.

Людвіка Кардзіс : http://www.nn.by/index.php?c=ar&i=12133

Каментар:

Зямляк Булгака напiсаў:

«Крынiцай адказу на пытанне "Чаму Булгак не далучыўся да беларушчыны" ёсць яго кiга "Край дзiцячых гадоў", якай выйшла ў выдавецтве "Беларусь" у 2004 годзе. Але ж, па сутнасцi, ён можа большы (танчэйшы) беларус, чым якi-небудзь палiтызаваны сучаснiк-нашанiвец. Пры усёй сваёй "крэсова-польскай" дурноце (ад адукацыi i забабонау) — мясцовы чалавек, тутэйшы».

Валерий Лобко [ 05 ноя, 07 23:48 ]

1987. Зянон
Фатаграфуе Ян Булгак

На патэфоне
Гучыць вясёлы пасадобль.
Што там у садзе Бэрнардынскім?
Цырк шапіто? Мадам Фурэ?
Ах, вішні расьцьвілі?
О, Божа, колькі жабракоў
На плошчы перад катэдрай...
Якія бледныя ў іх твары.
Як рукі з голаду дрыжаць...
Мая Зямля,
Хоць крываточаць Твае раны,
Ты йшчэ багата Боскім Духам,
Бо моляцца ж, бо моляцца
За ўсіх.

20 верасьня
З кнігі: Зянон. Глёрыя Патрыя. — Вільня, 2000.

См. : Вільня. Анталёгія
беларускай паэзіі XX ст.

http://arche.bymedia.net/2003-5/duba503.html

См. также специально:

http://www.tio.by/cgi-bin/newspaper.cgi?t=text&id=541

ЗАЦЕПИЛО
И снова о Вильне


«…Тот факт, что Адам Мицкевич, Фердинанд Рущиц, Ян Булгак родились на территории современной Республики Беларусь, не дает белорусскому народу исключительных прав употреблять по отношению к ним местоимение "наши". Ведь никому в голову не приходит назвать Альбера Камю алжирским писателем, а Константиноса Ковафиса - великим египетским поэтом. Без Адама Мицкевича белорусский литературный климат был бы другим, спору нет. Вообще тема "Роль Адама Мицкевича в становлении белорусской и литовской литератур" заслуживает отдельного внимания. Возможно, в Минске никому сегодня нет до этого дела, но именно патриотический пафос первых строк поэмы "Пан Тадеуш" стал отправной точкой для литовского национального гимна. Хотя поэт и не отождествлял себя с "русинским" населением, но во всяком случае относился к нему без особого пренебрежения, чего, к сожалению, нельзя сказать про Фердинанда Рущица. Стоит помнить не только о том, что в XIX веке под словом "Литва" подразумевалась собственно Беларусь, но и не забывать то, что для самого Мицкевича "литвин" и "поляк" были очень близкими синонимами».

Андраник АНТАНЯН, сотрудник Виленского белорусского музея им. И. Луцкевича

*

http://chareuski.livejournal.com/677.html

Вільня, сонца, Булгак

«Архiтэктура бяз сонца — мёртвая й пляскатая... У той жа час, як па-iншаму выглядае кожны гмах у сонечным бляску, калi бакавое сьвятло выяўляе плястыку брылёў сьценаў i дахаў, падкрэсьлiвае сакавiтасьць арнамэнтыкi, паглыбленьняў вокнаў i парталяў, рытм аркадаў, узносiць стральчатасьць вежак, хвалiстую акругласьць купалоў i шаломаў! У сонцы белыя муры ясьнеюць нерухомай бельлю, выпраменьваюць зь сябе сьвятло й радасьць. А ўжо нашыя будынкi — белы касьцёл, белы палац, белы дом, можна палюбiць толькi ў сонцы, спасьцiгнуць i раскрыць вымоўна... Архiтэктура ёсьць творам чалавека, а чалавек — дзiцём зямлi i неба. Чалавек ня здолеў жыць бяз сонца — як бы бяз сонца магла абысьцiся архiтэктура?» Ян Булгак, «Эстэтыка сьвятла», 1936.

Сапраўды, здымаць архітэктуру бяз Сонца -- марная справа. А зь іншага боку ня толькі ў тым ёсьць прызначэньне фатаграфіі.

А вось і апошні зімовы дзень у Вільні...

Валерий Лобко [ 05 ноя, 07 23:51 ]

С mdf.ru : http://www.mdf.ru/search/authors/boulgak/ , две работы.

Изображение
Ян Булгак
Без названия
1910

Валерий Лобко [ 06 ноя, 07 6:55 ]

А вот заметочка из БДГ по поводу наших событий.

Так получилось, что тетрадь, которая упоминается в тексте, должна быть где-то в далеких архивах на машине или CD. Созданный на основе найденных снимков и текстов к проекту сайт (Владимир Парфенок не так давно вспоминал об этих сканах) было бы здорово снова выложить в Сеть.

«Гэты праэкт падрыхтаваны па iнiцыатыве Польскага Iнстытута у Мiнску да адкрыцця выставы «Вiленская элегiя» ў Мiнскай галерэi вiзуальных мастацтваў NOVA — першага публiчнага паказу арыгiналаў работ Яна Булгака са збору Нацыянальнай бiблiятэкi Беларусi».

Как-то на Tut.by в теме о Булгаке rydel23 вспоминал про этот проект. Сайт под руками, но — за давностью лет — что-то у него с отображением кириллицы, надо разбираться.

В нем, кстати говоря, 24 снимка, 7-ой и 8-ой отсутствуют, общая нумерация заканчивается на 26-м, надо еще понять, в чем тут причина.

Три, по меньшей мере снимка, близких работам из найденной подборки я видел на выставке, точно такой же кажется фотография паломников у Острой Брамы, но остальных, по крайней мере заметных, не было видно, так что возможный вклад Минска мог бы быть небольшим на общем фоне, но очень состоятельным. Как раз за счет тех самых работ, где так заметны продуманные компоновки с использованием рисунка или массивов тени.

Изображение
Ян Булгак. Вiльня. Святадухаўскi кляштар. Фатаграфiя 11.5 X 16.5.
Vilnya Svyataduhauski Klyashtar


Вообще же нужно соотносить цифры того, что имеется у нас в библиотеке и того, что было снято и сохранилось. Когда речь идет о 158-ми альбомах-портфолио, об архиве снимков выдающихся в культурном и историческом значении мест города, о чем Виленская государственная управа заключала договор с Булгаком в 1912-м (и съемка длилась несколько лет), когда только в Народном музее Варшавы хранится более 1000 снимков Булгака и ряд его-альбомов (портфолио), то значение для нас имеющихся в Минске оригиналов становится в самом деле очень большим — работ Булгака фактически нет здесь.

Найденные кадры в этом отношении — драгоценны, а сама возможность держать их в руках — большое счастье, так как под выставочным стеклом невозможно увидеть разнообразие и уникальность поверхностей и ощутить особую пластику контактных отпечатков.

ВТОРОЕ РОЖДЕНИЕ УНИКАЛЬНЫХ ФОТОСНИМКОВ
Ирина КОЛОМЕНСКАЯ

Всего год в фондах отдела искусства Национальной библиотеки Беларуси хранится уникальное во всех отношениях издание фотографий Яна Булгака, прославленного мастера художественной и краеведческой фотографии. Находка включает двадцать шесть отдельных листов старых фотоснимков начала века. Каким образом они попали в библиотеку Минска, до сих пор остается невыясненным. У издания отсутствует обложка, поэтому выходные данные остались «за кадром». По мнению исследователей, этот сборник — одно из известнейших портфелио Яна Булдака, изданных в 1919-1939 годах.

Общеизвестно, что большая часть фототеки Яна Булдака с тысячами негативов погибла в Вильнюсе в 1944 году. Многие из уцелевших снимков того периода, большинство из которых посвящено Беларуси, сегодня хранятся в Государственном историческом архиве Литвы, Центральной библиотеке Академии наук Литвы и в Институте искусств Польской Академии наук в Варшаве.

Весь комплект неожиданно обнаруженных оригинальных фотографий посвящен Вильне. Он целиком взят за основу выставки «Виленская элегия», которая откроется 5 февраля в галерее визуальных искусств NOVA. Благодаря сотрудникам Национальной библиотеки Беларуси, Польскому институту в Минске, Центральной публичной библиотеке имени Я.Купалы, кроме выставки в первый день работы экспозиции состоится презентация перевода этой тетради на белорусский язык.

Имя фотохудожника Яна Булгака принадлежит одновременно белорусской и польской культурам. Право назвать его своим оспаривают историки искусств Беларуси, Литвы, Польши, записывают его также и в ряды российских фотомастеров. Родился он в 1876 году на Новогрудчине, закончил русскую классическую гимназию в Вильне, после чего — Ягелонский университтет в Кракове.

С 1905 года начинает заниматься фотографией. Ян Булгак оставил заметный след в области жанровой и пейзажной фотографии, проявив себя истинным ром антиком в искусстве. Признание не заставило себя долго ждать. В числе первых наград диплом выставки в Минске (1912), затем призы в Одессе (1914), Познани (1923), Львове (1926). Коллекцию пополнили золотая медаль из Вильни(1913), бронзовая — из Парижа (19 23), серебро из Будапешта и Ноттингема (1927).

Серия городских пейзажей из Национальной библиотеки Беларуси по времени совпадает с периодом руководства Булгаком лабораторией художественной фотографии при Виленском университете. Именно тогда Ян Булгак создает свою коллекцию из более 10 тысяч фотографий, которые составили знаменитые альбомы о Виленщине, об озере Нарочь и другие. Тогда же бесспорный авторитет в фотографии был избран председателем Польского фотоклуба в Вильне. Это объединение считается прародителем послевонного Союза польских фотографов в Варшаве, а Ян Булгак — его основателем и несомненным лидером фотоискусства Польши. Кроме всего прочего, художник активно работает как теоретик фотографии. Его перу принадлежит учебный справочник «Фотографика. Учебник по художественной фотографии», изданный в 1931 году в Варшаве, исследование «Про первых виленских фотографов XIX в.», опубликованное в 1939 году в Вильне.

1946 год отмечен переездом семьи Яна Булгака из Вильни в Варшаву, где в 1947 году с единомышленниками он основал ZPAF — Союз польских фотохудожников. Умер художник в возрасте 73 лет. Творчество «Нестора польской фотографии» высоко оценено польскими специалистамии. Об этом свидетельсвуют слова одного из них: «Говорим — фотография, думаем — Ян Булгак».

http://bdg.press.net.by/1999/1999_02_03.545/neb.shtml

Валерий Лобко [ 06 ноя, 07 7:13 ]

Если продолжить тему выставок, в которых принимал участие Булгак, то на Vintage Works имеется такой (неполный) список. Вот информация и несколько важных цитат из компилятивного текста Алекса Новака.

http://www.vintageworks.net/exhibit/sho ... p/15/1/1/0

Vintage Works — Special Exhibitions

Jan Bulhak: Father of Modern Polish Photography
sponsored by Contemporary Works / Vintage Works, Ltd.
258 Inverness Circle
Chalfont, Pennsylvania 18914 USA
Contact: Alex Novak and Marthe Smith

In early November 1910, Bulhak started to publish his writings on photography in the "Fotograf Warszawski" monthly. It was this publication that made Fedynand Ruszczyc, a well-known landscape painter and a professor in the department of fine arts at the Stephan Batory University at Wilno, aware of Bulhak by about November 10th of that year. If it were not for Ruszczyc, Bulhak might have never moved to Wilno.

Изображение
Jach Janusz Bulhak(a) — Building in Nowogrodzkie
1908-14, Print Date: 1922-1925б 10-1/2 x 8-1/4 in. (267 x 210 mm)
Price: $1,250


Working with Ruszczyc, Bulhak photographed and published the architecture and monuments of Wilno and other areas in Poland and Lithuania beginning in 1919, although he had taken images of Lithuania as early as 1906. He often worked in series of images around a specific theme, an idea he later revisited. In 1915 he published six albums "Lithuania in Photographs by Jan Bulhak" with originally 270 photos).

…y WWII, Bulhak had made between 40,000 to 100,000 negatives, which he presented as a collection to the Polish state in 1939, but unfortunately most of these works were destroyed during the war. His main collection "Polska w obrazach fotograficznych Jana Bulhaka" consisted of over 11,000 negatives. His own archive of prints was also destroyed during WWII when a fire destroyed his apartment and this massive archive during the battle for Poland. Consequently, Bulhak's vintage work is very rare and is not often seen outside of Poland. A few of his negatives have apparently survived. Jolanta B. Kucharska reports that she saw original Bulhak negatives (glass 13 x 18 cm) in the Arts Institute in 1994, as well as a few paper negatives in the Museum of Photography in Siauliai (Lithuania), and glass diapositives in the Academy of Fine Art in Vilnius.

His son Janusz studied music at the Vilnius Conservatory. Bulhak taught his son photography in 1935-38. The son joined him in his studio about 1940 (although one other source says about 1944). All photos made in 1945-1949 are signed "Jan Bulhak and Son". Bulhak moved to Warsaw after WWII.

Bulhak also wrote numerous books and articles on photography aesthetics and techniques. Propably the first book publication of Bulhak's photographs was in "Wilna, Eine Vergessene Kunststatte", published by the German 10th Army in Wilno in 1917. In 1919, Bulhak published the book "Moja Ziemia" (My Land), a poem (160 pages of it) in a numbered edition. He published one of his books, Aesthetics of the Light (Estetyka Swiatla), in 1936, which is illustrated with his own images.

William Ewing said in his article for the catalogue La Photographie Polonaise that Bulhak's best work taken of forms and architectural details is at once both direct and stripped to elemental values. "This work exceeds simple documentation to form a body of photographs that are expressive, even surrealist; although they do not depart from a documentary viewpoint, they do achieve that which makes all great art: the transformation (or transmutation)."

Bulhak's photography work is in many Polish institutions, including the Warsaw Institute of the Arts, Museum of Fine Arts in Lodz, the Warsaw National Library, and the Krakow Museum of Photo History. His images are also in the collections of the Canadian Centre for Architecture and the Iris & B. Gerald Cantor Center for Visual Arts at Stamford, CA.

There are many variations on the spellings of his name and he is said to be Lithuanian and Russian in some texts. Several of his images and a short biography are published in an important new book on Russian pictorialism, Pictorial Photography in Russian: 1890s-1920s, Moscow, 2002; other photographs and biographical information are included in La Photographie Polonaise, published by the Centre Georges Pompidou. His work was included in the Photographica Polska exhibit at the ICP in New York in 1979, and one of his images appeared on the cover of this catalogue.

…He is cited in Contemporary Photographers, Macmillan Biographical Encyclopedia of Photographic Artists, Auer & Auer's Photographers Encyclopedia International, Witkin and London's The Photograph Collector's Guide, and the George Eastman House database.

Partial List of Exhibitions:

1909 or 1910 International Exhibition in Brussel (bronze medal)
1911 Wystawa Sztuk Pieknych in Minsk
1911 Wystawa Fotografii in Ciechocinek (famous Polish spa)
1912 Warszawa, Polish Landscape (honored diploma)
1925 International Exhibition of the London Salon of Photography Royal Society
1925 Primo Salon Italiano D'Arte Fotografica Internazionale Gruppo Piemontese per la Foto
1926 7th Annual Salon of Pictorial Photography Albright Art Gallery
1927 14th Annual Pittsburgh Salon of Photographic Art, Carnegie Institute
1928 15th Annual Pittsburgh Salon of Photographic Art, Carnegie Institute
1928 Toronto Salon of Photography: Canadian National Exhibition, Toronto Camera Club
1928 8th Annual Salon of Fine Art and Pictorial Photography, Provincial Exhibition of Brit
1929 10th Annual Salon of Pictorial Photography, Albright Art Gallery
1929 First Annual International Photographic Salon - Chicago Camera - Art Institute of Chicago
1929 Pacific International Salon of Photographic Art, Art Museum (Portland)
1929 Internationella Fotografi Utstallningen
1929 Salon Internacional de Fotografia, Agrupacion Fotografica de Catalonia
1929 First Rochester International Salon of Photography Art Gallery
1930 6th Annual and First International Invitation Salon for 1930, Japan Photographic Society
1930 11th Annual Salon of Pictorial Photography, Albright Art Gallery
1930 Internationell Fotografi Utstaallning i Skaanska Gruvan Skansen, Nordiska Museet
1930 75th Annual Exhibition of The Royal Photographic Society
1932 15th Annual International Salon of Photography, Los Angeles Museum
1981 La Photographie Polonaise, Centre Georges Pompidou
1992 Les Chefs — D'Oeuvre De La Photographie Polonaise 1912-1948, Muzeum Sztuki
2002 Pictorial Photography in Russian: 1890s-1920s, Moscow

Галерея: http://www.vintageworks.net/exhibit/sho ... p/15/1/1/0

Валерий Лобко [ 06 ноя, 07 8:03 ]

Абсолюно необходимое чтение, конечно же, сетевая версия статьи из «Мастацтва», 2001. № 9.

Ряд приведенных в статье иллюстраций имеется на выставке в Вильнюсе. Снимок детей, ожидающих обеда в народных столовых, на выставке смотрится много хуже, чем в публикации. Он выбелен и в, общем, большого впечатления не производит — из-за соседства уже упомянутых портретов пожилых типажей из той же серии.

Еще такая реплика, жаль, что ее невозможно проиллюстрировать.

В «фамильной» части выставки в Вильнюсе имеется небольшая совсем фотография усадьбы (зимний пейзаж), где видны м подходы и стиль будущего мастера фотографии — дом вдалеке, симметрично вписанные распахнутые ворота на среднем плане, боковой свет, резко обозначивший колею и следы на снегу на первом плане… Судя по всему, Булгаку не пришлось учиться этим вещам — это врожденное и очень острое чувство фотографической формы.

См. ниже цитаты из Леха Ляховича, особенно его рассуждения по поводу пиктореализма. Как раз те вещи на выставке, которые можно отнести к пиктореалистическим, время затронуло в наибольшей степени; самые сильные — это как раз работы за пределами такого течения. И, похоже, это не было каким-то контролируемым стремлением «поиграться» в новое.

Судя по жестким кадрировкам, когда даны обрезанные верхние части шпилей, и похоже, не только в силу ограничений пространства, Булгак жил абсолютом кадра, когда только соотношение форм и плотностей значимо. Когда на выставке видишь снимок, изображающий великолепную игру теней листьев дерева на фрагменте совершенно пустой и ничем не примечательной стены костела бернардинцев, то приоритеты Булгака, начиная с «документального похода» на Вильнюс более чем очевидны.

Ян Булгак, легенда трох краін
Уладзімір Парфянок

Изображение

«'Ужо падчас дакументавання помнікаў сваёй улюбёнай Вільні вельмі выразна раскрыўся фатаграфічны інстынкт і тэмперамент Булгака. Шматлікія здымкі з гэтай калекцыі вылучаюцца, акрамя чыста дакументальных якасцяў, арыгінальнасцю і сапраўднай мастацкай каштоўнасцю. На многіх з іх уражваюць нечаканая і нетрадыцыйная на той час кампазіцыя, выкарыстанне розных планаў, буйных фрагментаў, а таксама дасканалае валоданне святлоценявымі эфектамі, што пазней будуць асэнсаваны і выкладзены Булгакам у ягонай кнізе "Эстэтыка святла". Варта падкрэсліць, што выразнасць формы найбольш цікавых з мастацкага пункту гледжання фотаздымкаў віленскага цыкла была дасягнута за кошт ужывання выключна фатаграфічных сродкаў, без якіх-небудзь чужародных працэсаў апрацоўкі негатываў дзеля эстэтызацыі фатаграфіі. Гэтую свежасць і арыгінальнасць формы захоўваюць булгакаўскія здымкі і па сённяшні дзень, нягледзячы на тое, што мінула ўжо 80 гадоў з моманту іх з'яўлення. Драматычная гісторыя нашага краю надала ім яшчэ адну вартасць — вартасць эмацыянальную. Сёння яны паказваюць нам фрагмент той Польшчы, якой ужо не існуе, якая засталася толькі ў гісторыі' — робіць выснову Лех Ляховіч…»

«…'Творчасць Булгака, якая абапіралася на прынцыпы "фотаграфікі", зведала цікавую эвалюцыю, што рэдка можна сустрэць у гісторыі нашай фатаграфіі, — дзеліцца сваімі назіраннямі Лех Ляховіч. — Ягоныя работы заўсёды адрозніваліся бездакорнасцю кампазіцыі, уменнем вылучыць галоўны матыў, віртуозным кіраваннем святлом. Звяртае на сябе ўвагу багатая палітра далікатных светлавых плямаў, а таксама надзвычайная выразнасць малюнка і своеасаблівая мяккасць выявы. Усё гэта — якасці фатаграфічнай выявы, якія асабліва цаніліся і культываваліся ў піктарыялізме. У Булгака — у адрозненне ад большасці піктарыялістаў — такая якасць выявы дасягалася галоўным чынам пры дапамозе чыста фатаграфічных сродкаў, без ужывання складаных піктарыяльных тэхнік. Форма ў ягоных работах заўсёды была падпарадкавана галоўнай ідэі выявы, яе пасланню, паведамленню.

Таму сярод фотаздымкаў Булгака, за выключэннем вядомых фатаграфій, што дэманструюць выключна піктарыяльныя якасці, можна сустрэць даволі шмат работ, блізкіх да эстэтыкі новай фатаграфіі 20 – 30-ых гадоў ХХ ст., у якіх выкарыстоўваецца выразны і рэзкі малюнак, дынамічная кампазіцыя (што цалкам супярэчыць піктарыяльным прынцыпам класічнай жывапіснай кампазіцыі), а час ад часу фрагментаваныя і буйнамаштабныя выявы. Гэтыя элементы новай фомы з'яўляліся на здымках з самымі рознымі матывамі: прыморскі пейзаж каля Хелі, каменяломня каля Кельцаў або від з акна на калону Зыгмунта і Каралеўскі замак у Варшаве. Новы погляд, новая форма з'яўляюцца і на пасляваенных фатаграфіях Булгака. Гэта вельмі візуальна выразныя і дынамічныя работы, якія дэманстраваліся на выставе "Вернутыя землі" ў Вроцлаве (1948), а таксама штудыі адлюстраванняў святла на паверхні вады, якія былі зроблены Булгакам у другой палове 40-ых гг.

Трэба памятаць, што гэтыя апошнія здымкі былі выкананы амаль што 75-гадовым аўтарам, чыя фатаграфія звычайна лічылася (а некаторымі спецыялістамі лічыцца і па сённяшні дзень) увасабленнем ідэй піктарыялізму. Булгаку спатрэбілася нямала юнацкай шчырасці, настойлівасці, каб, выходзячы за абмежаванні піктарыяльных умоўнасцяў, заўважыць і — самае галоўнае — здолець цалкам па-новаму сфатаграфаваць вобразы, што так моцна адрозніваюцца ад традыцыйнага піктарыяльнага канона'».

Изображение
Ян Булгак. Святы крыж. 1945

«Значная частка твораў Булгака сёння захоўваецца ў бібліятэцы Віленскага універсітэта, Архіве дзяржаўнай гісторыі Летувы, Нацыянальным музеі Летувы ў Вільні, Нацыянальным музеі ў Варшаве, Этнаграфічным музеі Расіі ў Маскве. Невялікая, але даволі каштоўная калекцыя арыгіналаў фатаграфій Булгака захоўваецца ў Нацыянальнай бібліятэцы Беларусі ў Мінску, асабныя фотаздымкі Булгака ёсць таксама ў зборах Ныцыянальнага музея гісторыі і культуры Беларусі і Гродзенскага гісторыка-археалагічнага музея.

Нам, сучасным спажыўцам творчасці Булгака, падаюцца не вельмі прынцыповымі тыя падзелы фатаграфіі, якія Булгак сам стварыў для сябе і якіх спрабаваў ў сваёй творчай практыцы прытрымлівацца. Больш важнымі і каштоўнымі для нас застаюцца менавіта фатаграфічныя вартасці ягоных выяў і схаванае пад іх дасканалай формай пасланне нашчадкам: вера ў прыгажосць, захаванне памяці пра нашу повязь з той зямлёй, дзе мы нарадзіліся, шанаванне гісторыі, з якой звязана нашае існаванне».

У. Парфянок : http://photounion.by/photoscope/history7.html

Валерий Лобко [ 06 ноя, 07 8:27 ]

Подборка ссылок.

Ян Булгак : http://pawet.narod.ru/bulhak/

«Яго работы адрознівае незвычайная мастацкасць, уражлівасць, пачуццё пейзажу, а таксама ўменне карыстацца святлом, якое стварае клімат фатаграфіі. Крытыкі і фатографы звяртаюць увагу на тое, што Вільня, сфатаграфаваная Булгаком, нагадвае разагрэты сонцам паўднёваеўрапейскі горад, няма ў ім жыцця, няма людзей, крамаў, рэстаранаў, ёсць чыстая архітэктура, галоўная тэма ягоных прац — брамы, завулкі, дахі, прырода і святло. Калі і з’яўляецца сілуэт чалавека, то падпарадкоўваецца кампазіцыі, інтэгруецца з архітэктурай. У яго працах відавочнае захапленне амаль тэатральнай пастаноўкай кадра, адчуванне прапорцыі і прасторы, а перадусім святла, вывучэнне якога вельмі цікавіла Булгака». (Паводле Ганны КАНЯСТА, Інстытут Адама Міцкевіча, Польшча)

*
http://www.radzima.org/

Изображение
дв. Тугановічы (Карчова)
Сядзіба Верашчакаў
"Мураванка", выгляд з боку пад'езда. Здымак Яна Булгака (да 1914 г.)


*

ГОЛАС РАДЗIМЫ : http://www.belarus21.by/gazeta/article_ ... hp?id=1589

Славуты майстар фатаграфii вяртаецца ў свой Асташын, або Дзе нарадзiўся Ян Булгак?

«Каб канчаткова высветлiць месца нараджэння Яна Булгака, звернемся яшчэ да адной кнiгi, якая таксама захоўваецца ў Нацыянальным архiве Беларусi. Гэта выданне Мiнскага губернскага статыстычнага камiтэта "Спiс землеўладальнiкаў Мiнскай губернi за 1876 год". Падкрэслю, што гэта якраз год нараджэння Яна Булгака. Пад № 248 у кнiзе значыцца прозвiшча ўладальнiка маёнтка Асташын Навагрудскага павета Булгака Валерыяна iванавiча (гэта бацька Яна Булгака). Указваецца таксама, што ён атрымаў гэты маёнтак у спадчыну ў 1865 годзе, што валодае 248 дзесяцiнамi зямлi i сам займаецца гаспадаркай. Гэта значыць, што ў 1876 годзе бацька Яна Булгака жыў у сваiм маёнтку Асташын Цырынскай воласцi, i што менавiта ў гэтым маёнтку ў яго нарадзiўся сын Ян…»

Святлана КОШУР, старшы навуковы супрацоўнiк Карэлiцкага краязнаўчага музея "Зямля i людзi".

Пастскрыптум

Бываюць жа супадзеннi! Адначасова з бандэроллю з Карэлiч, у якой быў артыкул нашага сталага аўтара Святланы Кошур, у рэдакцыю прыйшоў лiст з Англii ад Мiхаiла Швэдзюка, таксама нашага сталага аўтара. А ў лiсце аказалiся, як звычайна, выразкi i ксеракопii матэрыялаў з прэсы, якiя маюць тэматычнае дачыненне да Беларусi. Сярод iх быў артыкул Алiны Сямкайлы "Навагрудчына - пяром i аб'ектывам", надрукаваны ў лонданскай газеце "Dziennik Polski" i прысвечаны таму ж Яну Булгаку.

Публiкацыя спадарынi Сямкайлы, вiдаць, нашай суайчыннiцы (апошняя яе фраза: "У многiх чытачоў з польскага Лондана кнiга напэўна выклiча аўтарэфлексiйныя адчуваннi"), яшчэ раз засведчыла, што рукапiсы... сапраўды не гараць.

Раней лiчылася, што ўсе дзённiкi фотамайстра згарэлi ў Вiльнi ў 1944 годзе. А тут высвятляецца, што iх пачатак сёлета быў выдадзены ў Польшчы, у Гдынi, пад назвай "Краiна дзiцячых гадоў" ("Kraj lat dziecinnych"). У кнiзе - 92 здымкi з Навагрудчыны, яе падрабязная карта. Падкрэслiваецца, што аўтар асаблiвае значэнне прыпiсваў сямейнаму клiмату ў роднай хаце: "Не з раслiн i кветак Асташына, не з яго цянiстых закуткаў i сонечных лугоў чэрпаў я тады сваё радаснае шчасце; браў яго з бацькоўскага мiлавання, якiм было перапоўнена гэтае сямейнае гняздо, гэты мiстычны ДОМ, узведзены з людскiх душ на фундаментах сэрцаў. З клопатаў бацькi, з сардэчнасцi мацi нараджалася пекнасць дома i зямлi, i маiх дзiцячых захапленняў". Аўтар прадмовы да кнiгi Раман Кярсноўскi сцвярджае, што яе мова - гэта памежжа прозы i паэзii, гэта своеасаблiвы працяг традыцый Мiцкевiча.

i што самае важнае для нашай публiкацыi: у артыкуле ўслед за кнiгай сцвярджаецца, што "Мураваны Асташын размяшчаўся над Сэрваччу, адкуль блiзка да Туганавiч Марылi i Адама". Сэрвач каля Любчы, у Навагрудскiм раёне не цячэ! Гэта яшчэ раз пацвярджае слушнасць сцвярджэнняў Святланы Кошур. Выразку, прысланую з Лондана, мы перашлем у музей "Зямля i людзi", у якiм яна працуе. А вось дастаць саму кнiгу абяцаць пакуль што не можам. Магчыма, беларусы з Гдынi цi з Гданьска дапамогуць?! Бо становiцца крыху сумна, што звесткi пра значныя культурныя падзеi ў Польшчы (а выхад кнiгi Яна Булгака з'яўляецца такой) даходзяць у Беларусь цераз Англiю...

Адам МАЛЬДЗIС

*

Нацыянальная бібліятэка Беларусі : http://old.nlb.by/html/news2006/bulgak.html

6 кастрычніка — 130 год з дня нараджэння Яна Булгака (1876-1950), беларускага і польскага майстра мастацкай краязнаўчай фатаграфіі, этнографа, фалькларыста

Булгак Ян // Беларуская энцыклапедыя : у 18 т. Мінск, 1996. Т. 3. С. 329.
Булгак Ян // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі : у 6 т. Мінск, 1994. Т. 2. С. 124.
Булгак Ян // Беларусь : энцыклапедычны даведнік. Мінск, 1995. С. 134.
Булгак Ян // Этнаграфія Беларусі : энцыклапедыя. Мінск, 1989. С. 92.
Булгак Ян // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі : у 5 т. Мінск, 1984. Т. 1. С. 513.
Булгак Ян // Архітэктура Беларусі : энцыклапедычны даведнік / рэдкалегія : А.А. Воінаў [і інш.]. Мінск, 1993. С. 578.
[Булгак Ян] // Фотография : энциклопедический справочник / [редакционная коллегия : П.И. Бояров и др.]. Минск, 1992. С. 38.
Булгак, Я. Край дзіцячых гадоў / Ян Булгак ; [укладальнік і аўтар уступнага артыкула Т.Г. Вяршыцкая ; пераклад з польскай мовы Т.Г. Вяршыцкай ; пераклад вершаў з польскай мовы С.І. Законнікава ; аўтар каментарыяў, подпісаў да фотаздымкаў, бібліяграфіі, артыкула "Жыццё і творчасць Яна Булгака" І.Б. Кухарская]. - Мінск : Беларусь, 2004. - 415 с. : фат.
Булгак, Я. Вандроўкі фатографа : Віленскі краявід (фрагменты) / Ян Булгак ; пераклад з польскай мовы Вацлава Арэшкі // Культура. 2001. 13-19 кастр. (№ 39/40). С. 14.
Кошур, С. У якім Асташыне нарадзіўся Ян Булгак? / Святлана Кошур // Культура. 2004. 11-17 верас. (№ 37). С. 14.
Пра месца нараджэння майстра.
Зайцава, Т. З гісторыі нацыянальнай фатаграфіі : Ян Булгак у Беларусі / Тамара Зайцава // Гісторыя. Культуралогія. Мастацтвазнаўства : матэрыялы III Міжнароднага кангрэса беларусістаў "Беларуская культура ў дыялогу цывілізацый", 1 сесія - 21-25 мая, 2 сесія - 4-7 снежня, Мінск, 2000 г. / [рэдакцыйная калегія : Віталь Скалабан (галоўны рэдактар) і інш.]. Мінск, 2001. С. 218-220.
Кухарска, Я. Ян Брунан Булгак (1876-1950) - забыты мастак Наваградзкае зямлі / Ялянта Кухарска ; пераклад з польскае мовы Натальлі Пятровіч // Спадчына. 2002. № 2/3. С. 143-158.
Нікітчанка, С. Сяйво простых вобразаў : [Ян Булгак] / Сяргей Нікітчанка // Беларуская думка. 2005. № 4. С. 129-134.
Парфянок, У. Ян Булгак, легенда трох краін / Уладзімір Парфянок // Мастацтва. 2001. № 9. С. 37-44 : фат.
Казюля, Я. Дарогамі Яна Булгака / Яўген Казюля // Голас Радзімы. 2000. 13 снеж. (№ 50). С. 5 ; 20 снеж. (№ 51). С. 5.
Шунейка, Я. Непатапляльная каравела / Яўген Шунейка // Мастацтва. 2001. № 2. С. 35-39.
Пра творчае сяброўства Я. Булгака і мастака Ф. Рушчыца.
Зайцава, Т. Ян Булгак, вандроўны святлапісец / Тамара Зайцава // Мастацтва. 1998. № 12. С. 48-53.
Пра калекцыю работ фатографа ў фондах Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі.
Харак, А. Шыракагляды Булгака / Аляксей Харак. Тэрыторыя і фатограф : вопыт Яна Булгака : пераклад з рускай мовы / Нэлі Бекус // Мастацтва. 1999. № 7. С. 18-22.
Пра выставу "Віленская элегія. Работы Яна Булгака віленскага перыяду з фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі", якая адбылася ў лютым-сакавіку 1999 г. у мінскай незалежнай галерэі візуальных мастацтваў "Nova".

*

На магіле Яна Булгака

http://bielarus-np.livejournal.com/15914.html

*

Газета «Дзедзiч» : № 17 : Ян Булгак: «спыніся імгненне, ты цудоўнае!»

http://www.dzedzich.org/newspaper.php?n ... rt=9&lang=

«З поўным правам Яна Булгака называюць віленскім фотамайстрам. У 1912 годзе, калі з iнiцыятывы Фердынанда Рушчыца Археалагiчная камiсiя гарадской управы Вiльнi вырашыла стварыць вiленскi фотаальбом, альтэрнатывы не было — з вёскi Перасека з-пад Менска быў запрошаны майстар Ян Булгак... Ён не жыў у былой сталіцы Вялікага княства Літоўскага, але ўлетку i позняй восенню, калі з палёў сабраныя былi апошнiя зямныя плады, фатограф наязджаў у Вiльню. Сярод тых, з кiм ён ладзiў свае першыя шпацыры па гора-дзе, былі Iван Луцкевiч i Фердынанд Рушчыц. Разам з Луцкевiчам па панядзелках яны хадзiлi ў дом на Зарэччы, над стромкім берагам хуткацечнай порсткай Вілейкi. Тут, у кватэры Рушчыца, збiраўся незвычайны салон – квецень вiленскай культуры, жорстка адабраная самiм гаспадаром.

... Падчас адной з тых вечарынаў на Зарэччы Ян Булгак і атрымаў замову ад гарадскога галавы Вiльнi спадара Мiхала Венслаўскага стварыць поўны “гарадскi фотаархiў“. Вось тады Булгак ужо на працяглы час перабраўся ў Вільню. “Я мусiў з кансультацыямi Рушчыца, — пісаў ён, — iнвентарызаваць усе помнiкi вiленскай архiтэктуры пры дапамозе шэрагаў здымкаў, агульных i фрагментарных, i стварыць з iх альбомы...“

У перыяд з 1912 па 1919 год Булгак выканаў некалькi тысячаў здымкаў сакральнай архiтэктуры, палацаў, могiлак, вулiц i завулкаў Вiльнi. Для сваiх мастацкiх выправаў ён наўмысна абiраў сонечныя днi, гадзiны першых звонкiх прамянёў і мядовага святла папалуднi. Пазней, у 1936 годзе, у сваёй кнiзе “Эстэтыка святла“ Булгак напіша: “Архiтэктура без сонца — мёртвая і пляскатая...“»

*

ЯН БУЛГАК (1876-1950)
фотапаштоўкі з калекцыі
Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Изображение
Ян Булгак.
Краявід на Наваградчыне (з серыі "Краявіды Беларусі"). Дата здымкі невядомая


http://nova.iatp.by/old/expo_13b.html

*

Фотография из Беларуси, Валерий ЛОБКО

(Вступительная статья каталога выставки работ молодых белорусских фотографов "Fotografie aus Minsk" в галерее IFA, Берлин, 1994)

http://wwh.nsys.by:8101/photoscope/history6.html#1

Валерий Лобко [ 06 ноя, 07 8:28 ]

Изображение

Валерий Лобко [ 06 ноя, 07 8:35 ]

СЯРГЕЙ ХАРЭЎСКІ. МАСТАКОЎСКАЯ ЛІТАРАТУРА.
ЛІТАРАТУРНАЯ ДЗЕЙНАСЬЦЬ МАСТАКОЎ І ДОЙЛІДАЎ ХХ ст.

http://www.baj.by/belkalehium/lekcyji/l ... uski01.htm

4. Эстэт сьвятла

Вялікую частку беларускае несавецкае спадчыны ХХ стагодзьдзя складае корпус тэкстаў, напісаных па-польску. Мэмуарная і эпісталярная спадчына жывапісцаў Фэрдынанда Рушчыца, Ганны Ромэр, Станіслава Жукоўскага, архітэктараў Гэнрыка Гая, Мар'яна Лялевіча ды многіх іншых да сёньня ня ўведзеная ў беларускі культурны ўжытак.

У гэтым сэнсе больш нам пашанцавала зь Янам Булгакам, клясыкам айчыннага фотамастацтва. Ён нарадзіўся ў мястэчку Асташына, пад Наваградкам. У гісторыю нашае культуры ён увайшоў найперш як мастак-фатограф, выкладчык, этнограф і фальклярыст. З 1919 па 1939 год Ян Булгак кіраваў лябараторыяй мастацкае фатаграфii пры Вiленскiм унiвэрсытэце. Гэта быў першы падобны асяродак у Эўропе. Пры жыцьці выйшла некалькі ягоных кнiгаў па-польску: “Мая зямля” (1919), “Эстэтыка сьвятла” (1936), “Дваццаць шэсьць гадоў з Рушчыцам” (1939).

Доўгi час Булгак жыў пад Менскам, арандуючы зямлю ў вёсцы Перасека. Тут ён спасьцiг цi ня самае для сябе галоўнае: падмуркам любое цывiлiзаванасьцi ёсьць зямля й тыя, хто яе ўрабляе. Аб'езьдзiўшы паў-Беларусi, ён стаў аўтарытэтам сярод этнографаў, фатографаў, мастакоў — шараговы арандатар, адзiн з сотняў тысячаў гэткiх жа шляхцiцаў-земляробаў... Ягоныя здымкi, у кожным зь якiх было памкненьне неяк выламiць стэрэатып, паглыбiць пэрспэктыву, даць яшчэ, яшчэ i яшчэ болей паветра, акрайца бясконцага космасу, сустракалi гледачоў са старонак розных часопiсаў — “Ziemia”, “Kwartalnik Litewski”, “Wies ilustrowana” ды розных iншых. Сярод “ iншых” i тагачасная “Наша Нiва”...

Сяброўства Булгака зь беларушчынай пачалося ледзь ня зь першых крокаў ва ўласную творчасьць. Сярод тых, з кiм ён ладзiў свае першыя шпацыры па Вільні, былі найперш Іван Луцкевіч i Фэрдынанд Рушчыц. У кватэры Рушчыца зьбiралася вiленская інтэлігенцыя. Адзiн са сталых гасьцей Рушчыца, публiцыст Чэслаў Янкоўскi гэтак апiсваў тыя “салёны”: “Кожны тыдзень, па панядзелках, вечарамi, зьбiралася ў Рушчыца мастацка-лiтаратурная кампанiя. Нiякiх “захожых” гасьцей не бывала, зразумела, падчас “сымпозіюмаў”. Нiколi нiхто не гаварыў па-расейску. Падсiлкаваўшыся, падпiўшы, пачыналi — хтосьцi ўжо дэклямуе, хтосьцi грае, хтосьцi сьпявае.., калi не, то перашкаджаюць, падымаючы сур'ёзныя тэмы пра лёс краю...”

...Падчас аднае з тых вечарынаў на Зарэччы Ян Булгак атрымаў замову ад гарадзкога галавы Вiльнi спадара Мiхала Вэнслаўскага — стварыць поўны “гарадзкi фотаархiў”. Рушчыц на ранiцу ня толькi нагадаў Вэнслаўскаму аб прапазыцыi, але й здолеў упэўнiць урад Вiльнi ў пiльнай неабходнасьцi салiдна фундаваць унiкальны праект. Булгак, якi, дзякуючы гэткаму зьбегу абставiнаў, здолеў перабрацца ў Вiльню з-пад Менску, напiсаў пра гэта: “...Гарадзкая ўправа, нягледзячы на расейскiя строi, была наогул чыста тутэйшаю... Той самы задуманы ёю “Городской фотографический архив” быў складзены ўручную. Я мусiў з кансультацыямi Рушчыца iнвэнтарызаваць усе помнiкi вiленскае архiтэктуры пры дапамозе шэрагаў здымкаў агульных i фрагмэнтарных i ствараць зь iх альбомы... Як пазьней сьцьвярджаў першы мастак-жывапiсец, якi не iгнараваў фатаграфii, не адмаўляў ёй у праве існаваць у мастацтве, я мусiў арыгiнальна распавесьцi пра дэталi мінулага выбiтнага разьвiцьця Вiльнi...”

Вобраз Вiльнi па-над часамi i ладамi, як i Булгак утрывалiў навечна, паўстае перад намi бясконцаю чарадою сюжэтаў i настрояў, сьвятла й ценю. Для сваiх мастацкiх выправаў ён наўмысна абiраў сонечныя днi, гадзiны першых звонкiх прамянёў й мядовага сьвятла папалуднi. Пазьней у сваёй кнiзе “Эстэтыка сьвятла” (1936 г.) Булгак пiсаў: “Архiтэктура бяз сонца — мёртвая й пляскатая... У той жа час, як па-iншаму выглядае кожны гмах у сонечным бляску, калi бакавое сьвятло выяўляе плястыку брылёў сьценаў i дахаў, падкрэсьлiвае сакавiтасьць арнамэнтыкi, паглыбленьняў вокнаў i парталяў, рытм аркадаў, узносiць стральчатасьць вежак, хвалiстую акругласьць купалоў i шаломаў! У сонцы белыя муры ясьнеюць нерухомай бельлю, выпраменьваюць зь сябе сьвятло й радасьць. А ўжо нашыя будынкi — белы касьцёл, белы палац, белы дом — можна палюбiць толькi ў сонцы, спасьцiгнуць i раскрыць вымоўна... Архiтэктура ёсьць творам чалавека, а чалавек — дзiцём зямлi i неба. Чалавек ня здолеў жыць бяз сонца — як бы бяз сонца магла абысьцiся архiтэктура?”

Сапраўды, нягледзячы нi на што, уся нiзка вiленскiх здымкаў Булгака поўная сонечнага сьвятла, як успамiн пра дзяцiнства...

Маштабы асобы Яна Булгака зь цяжкасьцю ўлазяць у нашыя ўяўленьн i пра тую пару, пра тое фота, пра тое мастацтва. Ён — заснавальнiк i старшыня фотаклюбу Польшчы, вiленскага фотаклюбу, саюзу польскiх мастакоў-фатографаў, польскага фатаграфiчнага таварыства. Ён аўтар дзясяткаў артыкулаў i шматлiкiх кнiгаў.

“Фатограф, падобна ўсякаму мастаку, задаецца мэтай узнавiць ня самi рэчы бачнага сьвету, а сваё асабiстае ўражаньне, сваё ўспрыманьне iх”, — так вызначаў Ян Булгак сваё творчае крэда. Але падуладным было яму ня толькі мастацтва святлапісу. Цікава і паэтычна напісаныя і ягоныя матэрыялы пра вандроўкі. “Лес стаіць і гамоніць па-даўняму, адвечны, шумны, бяздонны, як мора, а кожнае ягонае дрэва ёсьць цудоўнаю праяваю жыцьця, якога ня выказаць словам, якое толькі сэрцам і ўяўленьнем можна пачуць… А калі ўжо прыгадалі аб водах, дык колькі ж маглі б мы распавесьці пра нашую сьвянцянска-браслаўскую поўнач, пра край тысячы азёраў, пра тую невымоўна пекную, зялёна-блакітную мазаіку ўзгорыстага краю, дзе пануюць такія магутныя воды, як Нарач, Дрысьвяты, Сьвір, Дрывяты, Мядзел, у атачэньні незьлічонага меншага азёрнага люду”.

Пра Нарач Ян Булгак выдаў у 1935 годзе і асобную кніжку з мноствам фатаграфій. Мела яна назву “Naracz — najwiekscie jezioro w Polsce” (“Нарач — найвялікшае возера ў Польшчы”). Як напісана ў прадмове, кніга зьявілася вынікам назіраньняў у час вандроўкі “па благой дарозе, якая ня столькі злучае, колькі разьдзяляе Вільню з Нараччу”.

Менавiта Булгак — першы беларускi гiсторык фатаграфii. Яму належыць спэцыяльная праца “Пра першых вiленскiх фатографаў з XIX стагодзьдзя”, якая выйшла асобнай кнiгай у Вiльнi ў 1939 годзе. У 1944 годзе ягоны калясальны архiў i фотатэка былi панiшчаныя полымем савецкае бамбардзіроўкi.

“...10 ліпеня згарэў дом нумар 3 па вуліцы Ажэшкі, дзе мы пражылі адзінаццаць гадоў, — паведамляе Ян Булгак на старонках машынапісу “Мая біяграфія”. —Згарэла шасьціпакаёвая кватэра, а ў ім мая фатаграфічная майстэрня, архіў, г.зн. нэгатывы і альбомы зь дзесяцьцю тысячамі здымкаў з сэрыі “Польшча ў фатаграфічных выявах”, вялікая бібліятэка, калекцыя лістоў і газэтных выразак, рукапісы літаратурных твораў — згарэла дашчэнту ўсё, над чым я працаваў і што я зьбіраў на працягу сарака гадоў, загінуў, абярнуўся ў попел увесь мой фатаграфічны і літаратурны набытак”.

Але багата чаго ацалела. У архівах і прыватных зборах і да сёньня ўсё яшчэ знаходзяць здымкі Булгака. Нядаўна ўпершыню па-беларуску ў выдавецтве “Беларусь” выйшла кніга ўспамінаў Яна Булгака “Край дзіцячых гадоў”, што адкрывае невядомую дагэтуль асобу знакамітага фатографа як майстра мастацкага вобразу і слова. Ян Булгак аднаўляе на старонках успамінаў Наваградчыну канца ХІХ—пачатку ХХ стст., стварае жывы вобраз сваёй страчанай радзімы, апісваючы старыя шляхецкія сядзібы і іх жыхароў. Наваградчына — частка эўрапейскага сьвету. Тут склалася свая традыцыя ўзаемаадносінаў паміж людзьмі, калі “ўсе парадніліся паміж сабой альбо, як найменш, зблізіліся праз сяброўскія суседзкія адносіны”. Гэта месца, дзе натуральна быць шчасьлівым у гармоніі з навакольным сьветам і нават сёньня “адчуваньне яго жывога існаваньня” робіць шляхецкі двор непадуладным агульнаму зьнішчэньню.

На чарзе — выданьне па-беларуску й іншых ягоных рукапісаў. А таксама пераклад ягоных кнігаў.

Нават пры гэткім няпоўным знаёмстве зь несавецкай часткай мастакоўскае літаратуры міжваеннае Беларусі мы бачым, наколькі яна малазнаная й унікальная.

Валерий Лобко [ 06 ноя, 07 8:39 ]

Сяргей Харэўскі

Срэбнае сьвятло
Вяртаньне фотамайстра і мастака Сяргей Вішнеўскага

«…З-за фатальнага зьбегу акалічнасьцяў гісторыя беларускага фотамастацтва пачала рабіць толькі першыя крокі на мяжы ХХ і ХХІ стагоддзяў. Гэтая прыкрасьць ня так абурае, як проста дзівіць, зважаючы на нашую паўтарастагоддзевую фатаграфічную спадчыну.

Нашая традыцыя фотамастацтва была запачаткаваная разам з беларускай фатаграфiяй наогул. Першы мастацкі здымак зроблены Альбертам Сьвяйкоўскiм яшчэ ў 1854 годзе. Гэта быў эпічны краявід Вiльнi. А ўжо фотаздымкi Язэпа Чаховiча (якi, дарэчы, здымаў паўстанцаў 1863 году), укладзеныя ў альбом «Виды Вильны», атрымалi залатыя і сярэбраныя медалi на мiжна­родных выставах у Парыжы, Рыме i Маскве.

Чаховіч больш-менш вядомы тым, хто цікавіўся гісторыяй нашае культуры. А многія імёны невядомыя нават адмыслоўцам. Напрыклад, у бібліятэцы Ягелонскага універсітэту ў Кракаве захоўваецца выдатны ўнікальны фо­тапартрэт менскага біскупа Адама Вайт­кевіча, зроблены адным з першых мен­скіх фатографаў Эмерыкам Адамовічам. Ёсьць падставы меркаваць, што ён зроблены паміж 1865 і 1869 гадамі. Як і сотні іншых фота­твораў Ада­мовіча, гэты здымак пакуль невядомы публіцы. Зрэшты, як і фотаздымкі яшчэ ад­наго майстра ХІХ стагоддзя з Мен­с­ку – Леона Дашкевіча, чыё імя паўстала з забыцьця толькі напрыканцы ХХ-га стагоддзя.

Першы з вядомых на сёньня ў Беларусі ўласна мастацкі пастановачны здымак простых людзей датаваны 1889 годам. Гэты твор фатографа Міхала Блажко з Хоцімскага раёну перахоўваецца ў калекцыі Раманюкоў. Сьвяточна ўбраныя дзеці ў цёмным пакоі, куды ўрываецца сноп ваконнага сьвятла. Контражур. Не разгледзець дзіцячых вачэй... Таму імгненьню ўжо без малога 110 гадоў...
Зусім малавядомая і беларуская фатаграфія пачатку ХХ стагоддзя – з краявідамі Яна Булгака, пейзажнымі стэрэафатаграфіямі Фёдара Ястрэмскага, партрэтнымі і жанравымі творамі фатографа з Давыд-Гарадку Міхала Зубея».

«…Здымкі, зробленыя ў 1940—50-гадах майстрам Сяргеем Вішнеўскім, творцам школы Булгака, былі выстаўленыя ў Менску ў кавярні “Добрыя мысьлі”. Збор здымкаў на выставе ўводзіць нас у далёкі сусьвет, па якім можна падарожнічаць бясконца, прынамсі пакуль будзе каму яго берагчы. Гэтая выстава жывапісу і фотаграфікі ўнікальная. Най­­перш таму, што бальшыня твораў дакладна датаваныя й атрыбутаваныя. А па-другое, што яны храналагічна дак­ладна і красамоўна адлюстроўваюць гісторыю Докшыцкага краю часоў між­мір’я, да 1939 і пасьля 1944 гадоў.

Здавалася, што гэта ня можа зьдзі­віць. Але падыходзіш да здымкаў цяпер недасяжна далёкіх 1950-х, і цяжка адвесьці вочы ад вачэй тых, хто ўжо ніколі ня будзе гэткім, як быў. Вырваныя намі з бясконцае Вечнасьці і ўзятыя фатаграфіяй у палон бясцэнныя прамяні, здольныя вяртаць сваё магічнае сьвятло да невераемнасьці доўга — прынамсі да тае пары, пакуль існуе здымак, пакуль ён сьведама захоўваецца намі.

Творы Вішнеўскага, жывапісца і фатографа, ёсьць, пэўна, у кожнага старажыла Докшыцаў. Безьліч людзей была з ім асабіста знаёма. Яго ведалі ўсе ня толькі як фатографа, да якога вадзілі дзяцей дзеля здымкаў на добры ўспамін, але і як каларытную асобу, дзіўнага чалавека, які блукаў па ваколіцах з мальбертам і фарбамі. Мала хто задумляўся тады над тым, што гэты чалавек стварае тое, праз што будуць ведаць іхні кут. З пажоўклых, часам амаль страчаных выяваў на нас гля­дзіць эпоха».

«…Творчая спадчына маэстра Вішнеўскага захавалася ў мностве фоташэдэўраў, што па сёньня захоўваюцца ў сямейных фотаальбомах — невялікіх, пажоўклых ад часу фотаздымках. Гэтая спадчына вяртаецца. Мы адкрылі яшчэ адно імя».

http://www.dziejaslou.by/inter/dzeja/dz ... enDocument

Валерий Лобко [ 06 ноя, 07 8:45 ]

3 мінскага фотаальбома
Творчасць прафесійных фатографаў Мінска ў другой палове XIX - пачатку XX стст.
Надзея САЎЧАНКА

«Гістарычная каштоўнасць, эстэтычная гожасць, дый проста чалавечая цеплыня старых фотаздымкаў агульнавядомыя. 3 гадамі іх "матавасць" — у прамым і пераносным сэнсе — хвалюе ўсё больш і больш. Але наша зразумелае хваляванне не павінна прыхоўваць за той жа матавасцю рэальныя ўмовы стварэння фотаработ, матэрыяльныя і тэхнічныя цяжкасці і, як заўсёды, відаць, было і будзе, -- вымогі палітычнай кан'юнктуры. Мастацтва фатаграфіі, асабліва ў публічных майстэрнях і шырокім друку, зазнала іх з першых крокаў свайго развіцця -- на тое яно і мастацтва. Што ж да імёнаў майстроў-выканаўцаў фота, дык многія ўжо "не праявяцца". Тым больш ухвальна, што аўтар артыкула Надзея Саўчанка ўзнавіла некаторыя з імёнаў мінскіх, як тады называлі, святлапісцаў і адрасы майстэрняў на колішніх вуліцах города, сам успамін пра якія дадае захаваным выявам трымцення у нашых руках...

Гаворку пра заснавальнікаў фатаграфіі ў Мінску пачнём з Антона Прушынскага. Дакументальныя звесткі пра яго мы знайшлі не толькі ў "Фотографической иллюстрации" (№ 8 — 9 за 1863 год). У запісцы паліцмайстра ад 17 лістапада 1861 г., накіраванай мінскаму губернатару, паведамляецца, што ў мінскім рымска-каталіцкім кафедральным касцёле адбудзецца набажэнства ў памяць пачатку польскага паўстання 1831 г., і "что для отыграния обедни сей фотограф Прушинский заговорил здешнюю городскую музыку, уплатив содержателю оной деньги" (НГАБ, ф. 295, воп. 1, с. 1405, арк. 164). На гэтым набажэнстве быў прапеты рэвалюцыйны гімн і прачытана малітва "за усопших братий". Такім чынам, дакументальна пацвярджаецца факт існавання ў Мінску фотамайстэрні Прушынскага яшчэ ў 1861 годзе. З гэтага ж паведамлення зразумела, якіх поглядаў трымаўся фатограф. Менавіта Прушынскі з'яўляецца аўтарам знакамітага фотапартрэта беларускага пісьменніка Вікенція Дуніна-Марцінкевіча, што выкананы найхутчэй да 1863 г. На ім пісьменнік апрануты ў чамарку -- вопратку з саматканага шэрага сукна з цёмнымі палосамі на грудзях, вельмі папулярную сярод паўстанцаў».

http://photoscope.iatp.by/history3.html#1

Валерий Лобко [ 06 ноя, 07 19:59 ]

Антон Смалюк в описании «Жиличи» — «В деревне Жиличи Кировского района находится дворец, принадлежавший семейству Булгаков», упоминает и Яна Булгака:

«…представителем этого же рода является классик фотоискусства Ян Булгак, неоднократно тут бывавший и сделавший серию снимков посвященных дворцу»:

http://antonsm.livejournal.com/3792.html

Дворец, как можно судить по фотографиям на двух проектах, в самом деле неплохо сохранился: такое вот чудо на нашем не очень расположенном к историческим ценностям пространстве.

*

Гродненский блог : 4.11.2006 сообщате коротко:

Выставка в честь Яна Булгака — в Новогрудке

Выставка, посвященная 130-летию со дня рождения знаменитого фотохудожника Яна Булгака (1876-1950), открылась в Новогрудском историко-краеведческом музее.

По словам директора музея Тамары Вершицкой, в экспозиции “Навагрудчына Яна Булгака” из фондов музея представлены 20 фоторабот известного мастера, его фотоальбомы, публикации, посвященные секретам фотографии. На снимках — пейзажи Новогрудчины, озеро Свитязь, д.Осташин (ныне Кореличский район), где родился фотохудожник.

http://blog.grodno.net/2006/11/14/vysta ... ovogrudke/

Как видите, кое-что имеется все же…

*

Павел (paszec) устроил вот такой опрос у себя в журнале как-то:

Некий Ян Булгак, известный фотограф конца XIX начала XX веков, утверждал, что фотограф подобно всякому другому художнику должен задаваться целью воспроизводить не сами предметы видимого мира а свое личное от предметов впечатление.

В качестве примера Ян Булгак спрашивает:

"...Что красивее и выразительнее из двух следующих описаний того же предмета?

1)
Белеет парус одинокий
В тумане моря голубом...

2)
На затуманенном горизонте Черного моря, в 5 верстах и 398 саженях от берега, виден один корабль с двумя распущенными парусами белого цвета..."

Вопрос: Какое для вас описание красивее и выразительнее?

Из книги С. Морозова "Творческая фотография"

Комментарии:

http://paszec.livejournal.com/1166456.html

Валерий Лобко [ 07 ноя, 07 11:45 ]

Люди, такая мысль появилась в связи со всем этим длинным цитированием…

Сяргей Харэўскиi: «На чарзе — выданьне па-беларуску й іншых ягоных рукапісаў. А таксама пераклад ягоных кнігаў…»

Я так понимаю, что книги Яна Булгака — за пределами действия авторского права…

Вопрос в связи с этим, не пора ли рассмотреть на предмет издания «Эстетики света»… — похоже, есть весьма стоящая альтернатива технической и переводной попсе; наличие оригиналов дает возможность также дополнить книгу роскошной и убедительной альбомной частью.

Если уж и говорить об уважении к большой истории и, одновременно, не терять из виду прагматику, то тут — все на месте, да.

Т.е.: кто видел эти виленские издания? Кто знает, где они есть здесь, в Минске?

Возможные партнеры на издание, если делать польский и литовский варианты?

Валерий Лобко [ 07 ноя, 07 11:58 ]

ARCHE — "Пачатак" magazine — пишет в рецензии на пятый номер «pARTisan'а»:

Гары Куманецкі
Пяты «pARTisan»

«pARTisan» займае спэцыфічную нішу ў нашай культурнай прасторы. Найбольшая ўвага надаецца такім відам мастацтва, як сучасны фатаарт, мэдыя/відэаарт, пэрформанс, візуальная паэзія, мастацтва інсталяцыі, а таксама навацыйным пошукам у дызайне і рэкляме. Ужо з гэтае прычыны «pARTisan» разьлічаны на канкрэтную падрыхтаваную публіку, як, напрыклад, джазавая музыка разьлічаная на тых, хто гатовы яе ўспрымаць. Разам з тым уважлівы чытач (глядач) убачыць тут і шмат знаёмага: фота й тэкст нашаніўца Андрэя Лянкевіча, фота Ігара Саўчанкі, Сяргея Ждановіча, Сяргея Кажамякіна, мантажы й плякаты Ўладзімера Цэсьлера й Сяргея Войчанкі.

http://arche.bymedia.net/2007-07/kumaniecki707.htm

Валерий Лобко [ 07 ноя, 07 12:06 ]

Сяргей Харэўскi
Халодны сьнег на чорным твары Хрыста

«Традыцыя вiленскага фотакраявiду была запачаткаваная разам зь беларускай фатаграфiяй наогул. Першы здымак Вiльнi зроблены Аьбэртам Сьвяйкоўскiм яшчэ ў 1854 годзе. А ўжо фатаздымкi Язэпа Чаховiча (якi, дарэчы, здымаў паўстанцаў 1863 году), укладзеныя ў альбом «Виды Вильны», атрымалi залатыя й срэбныя мэдалi на мiжнародных выставах у Парыжы, Рыме i Маскве.

Доўгi пэрыяд тэма вiленскага фота зьвязаная з iмем Яна Булгака. Вынiкам ягоных гарадзкiх блуканьняў (часьцяком напару з Iванам Луцкевiчам) сталi дзьве фундамэнтальныя сэрыi 1912-1919 i 1926-1936 гадоў. Ён першы стаў ня проста фiксаваць, а ствараць. Выкарыстоўваючы розныя тэхналёгii вырабу здымкаў, ён ствараў дадатковую, паралельную рэальнасьць...

…Першым з прафэсiяналаў тэму Вiльнi ў нашым фотамастацтве ўзнавiў Уладзiмер Парфянок. Ягоная сэрыя здымкаў 1987 году, прачыняла вакенца ў новы, малавядомы ўжо ў БССР, сьвет паўсядзённага вiленскага жыцьця. Ня звычнага для чужога турыста экзатычнага эрзацу, а менавiта жыцьця ў ягоных банальных праявах. Мэтад Парфянка, у рэчышчы моднага тады «новага нэарэалiзму», дазволiў паглядзець на гэты горад праз камбiнацыi выпадковых плянаў. Рэалiзм ператвараецца ў сарказм, досьцiп — у абсурд. Гэткiм спосабам места, якое адаптуецца да банальнасьцi дзеля ўраўнаважаньня адчуваньняў з астатнiм (тады савецкiм) беларускiм сьветам, не наблiжаецца, а наадварот, замыкаецца ў сабе, як сьлiмак у ракаўку, ад гарэзьлiвага i непачцiвага позiрку аб’ектыва. Але гэта была першая спроба знайсьцi агульную мову. Падпiсваючы апошнi здымак зь вiленскае нiзкi «Дамоў», бадай нi сам аўтар, нi хто iншы ня мог прадбачыць, што ўсяго праз тры гады гэтае слова будзе ў Вiльнi скандзiравацца рэфрэнам...

Менавiта ў тую, распаленую Вiльню, у паветра, дзе яшчэ лунаў подых новапрыдбанае свабоды i пах пораху, памкнулiся i нашыя фотажурналiсты — Грыц, Кляшчук, Крыштаповiч. Тысячы здымкаў, зробленых у той час менавiта беларускiмi фатографамi... не фiксуюць драматычнае вiхуры аднаўленьня лiтоўскае дзяржаўнасьцi. Яны даносяць да нас толькi вiленскае сьвятло. I яго беларускасьць. Iснавала падсьведамая перакананасьць, што неўзабаве яно вельмi спатрэбiцца.

На творах Крыштаповiча гэта адбiлася зусiм лiтаральна: дом, дзе друкаваў Скарына, дом, дзе быў зьняволены Калiноўскi, дом, у якiм была кватэра Купалы... Дахоўка, муры, брук... Дарэчы, Крыштаповiч зрабiў i нiзку клясычных вiленскiх партрэтаў: Лявон Луцкевiч, Зоська Верас, Данчык з Барткевiчам i Сокалаў-Воюш у віленскім двары.

…Падчас падрыхтоўкi ў часопiсе «Нёман» кнiгi Лявона Луцкевiча «Вiльня» (N12, 1992) сюды, на былы пасад, адмыслова быў накiраваны фатограф Ганчарэнка. Яны разам, захоплены стары вiленчук i зьбянтэжаны ягоным красамоўствам, увесь час зьдзiўлены фатограф зь Менску, цэлымi днямi блукалi па месьце. Узьнiмалiся на касьцельныя вежы, кружлялi ў суплёце вулiц, караскалiся па гарах... Гэтак двума аўтарамi была створаная самая поўная, анталягiчная нiзка здымкаў, якая аднак не патрапiла ў часопiс... Нешта надалося там, нешта тут. У хуткiм часе гэтыя здымкi, безьлiч разоў перабраныя рукамi Луцкевiча, скрупулёзна праанатаваныя, расьцяклiся па выдавецтвах, гэтак i ня склаўшыся ў iлюстраваную мiнi-энцыкляпэдыю, пра якую марыў дзядзька Лявон. Сёньня для новай энцыкляпэдыi яны ўжо не надаюцца. Амаль усё, што выяўлена на гэтых здымках, зьмянiлася, хоць не прамiнула яшчэ й сямi гадоў. Засталiся дамы... Але разам з iмхом на ўчарнелай дахоўцы, са шчылiнамi ў векапомных мурах, з палушчаным тынкам i гарбатым брукам, з пахамi дрывотнiкаў, брыкету, цьвiлi, сасiсак i ячменнай кавы зь Вiльнi сыйшоў дух тае жывое беларушчыны, што лiпела тут усе паваенныя гады. I гэта можна ўваскрасiць хiба што па здымках Ганчарэнкi. Сёньняшняя Вiльня — альбом новых здымкаў.

Пераасэнсаваць Вiльню, унiкнуўшы краязнаўства, спасьцiгнуць яе сёньняшняе прызначэньне, схiляючы галаву перад, нарэшце, усьвядомленай рэчаiснасьцю, iмкнецца сёньня Мiхал Баразна. Ён, мастак-графiк i мастацтвазнаўца, перажыў блiзу тую ж эвалюцыю стаўленьня да гэтага места, што i ягоныя папярэднiкi. Але ён ужо ўбачыў у фактуры Вiльнi мазаiку самастойных, самадастатковых сваiм паветрам аб’ектаў: дрыготкi сьцяг, пэўная ў сабе калёна, пустая пляшка на ганку, але i ў ёй вiленскае паветра таксама. Мiнiмалiзм у Баразны дазваляе асэнсаваць тэму на ўзроўнi падсьведамасьцi. Ягоны ўтароплены, нiба ў мэдытацыi, позiрк спыняецца толькi там, дзе ёсьць падстава для верша. Як у Разанава:

Блукаю па Вiльнi.
На даўнiх мурах
новыя назвы.

Дзянiс Раманюк, якi пражыў у Вiльнi некалькi гадоў, знайшоў у месьце свой ракурс там, куды яшчэ не зазiрала беларускае фота. Робячы партэты сваiх раўналеткаў-маладзёнаў, аднакурсьнiкаў, выпадковых дзяцей, ён зазiрнуў у вочы вiленскай будучынi. Сэрыя называецца «Дзецi Зарэчча».

Алена Адамчык сярод сваiх папярэднiкаў вылучаецца найперш тым, што яна нiколi не парывала зь Вiльняю. Пэўна, для яе адзiнай, сярод беларускiх фотамастакоў, гэта горад дзяцiнства…»

Увесь тэкст: http://nn.by/1999/02/11.htm

Валерий Лобко [ 07 ноя, 07 12:24 ]

Сяргей Харэўскi

Выстава «Сховiшча сьвятла»

«…натрапiў на сямейны бабцiн архiў. Сярод пажоўклых дакумэнтаў, абразкоў i выцiнак са старых газэтаў было пару сотняў старасьвецкiх фота. Зь iх на мяне глядзелi мае прадзеды, дзяды, крэўныя й далёкiя сваякi. Ахайна апранёныя й пастрыжаныя, з пачуцьцём упэўненасьцi ў сабе i ў сваiх блiзкiх. Вучоба, праца, сьвяты... Годнае чалавечае жыцьцё, дзе ёсьць месца й песьнi й жальбе, але няма месца адчаю.

…'Вырваныя намi зь бясконцае Вечнасьцi i ўзятыя фатаграфiяй у палон бясцэнныя прамянi здольныя вяртаць сваё магiчнае сьвятло да невераемнасьцi доўга — прынамсi да тае пары, пакуль iснуе здымак, пакуль ён Сьведама Захоўваецца намi', — гэткiмi словамi раскрывае канцэпцыю выставы «Сховiшча сьвятла» Уладзiмер Парфянок.

Гэтая выстава, што адбылася ў апошнiя тыднi мiнулага году ў менскай бiблiятэцы iмя Янкi Купалы, раскрыла нарэшце перад гледачамi той, роўны подзьвiгу, пляст беларускае культуры, якi завецца калекцыянаваньнем фота. Выстава, нiбы своеасаблiвы дыптых, складалася зь дзьвюх прыватных калекцыяў — Мiхася Раманюка i Ўладзiмера Парфянка.

Мiхась Раманюк зьбiраў старыя здымкi чвэрць стагодзьдзя, iнтуiтыўна, а часам цалкам усьведамляючы, якi бясцэнны скарб трапляе да яго. «Дагарэлая давыд-гарадоцкая царква Сьвятога Юр’я. 6 траўня 1936 году» — першы дакладна датаваны здымак фотамастака Зубея. Дзясяткi гадоў гэты майстар з Давыд-Гарадка нястомна фiксаваў побыт i пачуцьцi сваiх землякоў. Некалькi ягоных здымкаў на выставе ўводзяць нас у далёкi сусьвет, па якiм можна падарожнiчаць бясконца, прынамсi пакуль будзе каму яго берагчы.

Шэдэўр калекцыi Раманюка — здымак фатографа Блажко з Хоцiмскага раёну, датаваны 1889 годам. Гэта першы зь вядомых сёньня ўласна мастацкi беларускi здымак. Сьвяточна ўбраныя дзецi ў цёмным пакоi, куды ўрываецца сноп ваконнага сьвятла. Контражур. Не разгледзець дзiцячых вачэй. Таму ймгненьню без малога 110 гадоў..»

http://nn.by/1998/01/09.htm

Валерий Лобко [ 07 ноя, 07 13:09 ]

Изображение
Serge Golovach, Vitebsk. 2003-2005/Lenin

…Московский фотограф Серж Головач в фильме "Витебск. Фотоистория" использует снимки панорамной камеры Hasselblad XPan, чередуя "глянцевые" постановочные портреты с жанровыми зарисовками.

www.phallusophy.com

http://www.gorod.vitebsk.by/city-photoa ... ovache.htm

http://www.golovach.info/gallery/thumbnails.php?album=8

http://www.golovach.info/gallery/thumbn ... m=8&page=2

Изображение

http://www.golovach.info/gallery/thumbn ... m=8&page=3

*

Центр современного искусства, г. Витебск:

Серж Головач – Рифмы

…авторский проект Сержа Головача «Рифмы» на «Малевичских Днях»

«…Ритмические "согласия различий" образуют оптическую стратегию Сержа Головача в образности его "Рифм". Художник свободно выбирает свои реальности, превращая насыщенное предметностью информативное поле фотографии в поэтическую фразу. Сталкиваясь со своим "различием", предметность дематериализуется в Проекте, заставляя каждое изображение трансформироваться в прибавочный элемент. Многоуровневые заборы и мосты, человеческие жесты и лица, вариации витебских праздничных салютов, ряды обнаженных тел "забывают" в технологиях Сержа Головача о своей чувственной первичности, транслируя чистоту и экологию супрематических идей. Они переходят в конструкцию, переживая метаморфозы, теряя свои измерения, растворяясь в сверхличном, используя образность К.Малевича – "как воск в огне".

Визуальные рифмы Сержа Головача живут как дыхание, как единство вдоха и выдоха, как непреложная целостность поэтической органики К. Малевича, где "неустанно звучит голос настоящего"». Виталий Пацюков.

«…Общности мира структурируются и рифмуются: ритм предъявляется раньше образа, рифма проявляется раньше поэзии, а манифестация сходства важнее того, что кажется схожим.

Рифма у Головача соединяет всё: матрешек с греческими бюстами, балет с колхозом, матросов с танцовщицами.

Это провоцирует создание языка рифмования зрительных образов, позитивного сосуществования культурных штампов и новаций.

Но где же общая буква рифмы? Где точка ритмического соединения в каждом случае?

Пусть эту загадку решает зритель. А фотографии Сержа Головача станут хорошим поводом для поиска ответов». Владислав Тарасенко.

http://www.gif.ru/afisha/rhymes-golova4/view_print/

Валерий Лобко [ 07 ноя, 07 13:20 ]

Сергей Головач (родился в 1970-м в Биробиджане, учился и живет в России), к Беларуси имеет только вот такое отношение помимо витебских проектов:

«…три дня провел в деревне Городок Лиозненского района Витебской области — бабушке (по линии жены) Марие Александровне широко (всей деревней) отмечали 80 лет…»

Так что разговор — только о фотографии, о падении профессии, собственно.

Июл. 30, 2006 : Digital Have Killed a Photo

Серж Головач

ЦИФРА УБИЛА ФОТОГРАФИЮ /интерполяция Александра Кабакова/

Cитуация с фотографированием не то, чтобы грустная, а, скорее, безнадежная. То, что мы с вами привыкли считать фотографией, закончилось.

Прежняя фотография кончилась в связи с появлением цифровой фотографии. И этой конкуренции ей не выдержать.

Это то же самое, как если бы все желающие могли принять участие в Олимпийских играх. Они не то что не установили бы рекорда, но просто не смогли бы пробежать, потому что дорожка была бы забита людьми.

Мне кажется, что прежнее занятие фотографированием кончается. В этом нет ничего пессимистического. Значит, время пришло ему умереть.

Профессиональные фотографы представляют собой вымирающий вид.

Любой человек нажатием кнопки делает фотографию, и — посредством интернета — делает ее доступной сотням тысяч людей.

Как отличить хорошее от плохого, как им конкурировать друг с другом? Конечно, это проблема не только фотографии.

Изменившаяся за последние два десятка лет скорость передачи информации перевернула мир настолько радикально, что мы этого даже не можем себе представить.

Самое главное, что нельзя уже говорить о фотографировании как о профессии. Если это занятие становится доступным для всех, то это уже не профессия. Дышать — не профессия. Поглощать еду — не профессия. Так же и фотографирование становится не профессией.

И в Интернете возникает необходимость новой иерархии, новой структуры… И именно поэтому я вижу, как им съедается будущее. Ты туда встраиваешься, потому что некуда деваться. Есть много профессий, которые, по сути, являются распространением информации — художественной, образной, но информации.

Как возникнут указатели в этом море информации? Так ведь и сами по себе эти указатели — непрофессиональны.

http://serge-golovach.livejournal.com/5599.html

(Там много отзывов и дискуссиий)

Валерий Лобко [ 07 ноя, 07 20:29 ]

Paris Photo 2007
F. Paris, 15 Nov-18 Nov 2007

Изображение
Ruud van Empel • Venus #3, 2007 • Flatland Gallery

Изображение
Scarlett Hooft Graafland • Out of Continuum • 2007 • Michael Hoppen Gallery

И вот что сообщает Photography-Now:

From November 15th to 18th, 2007, the 11th edition will bring together 104 exhibitors (83 galleries and 21 publishers) from 17 countries. Seventy-seven percent of the participants come from outside France. Showcased at the fair will be the work of some 500 international photographers and artists from every continent.

Special focus on Italian contemporary photography

In 2007, the guest of honour at Paris Photo is Italy.
Four events highlighting the best of Italian photography:

Central Exhibition:
Italian landscape photography since 1970 from the UniCredit Collection

General Sector:
An overview of Italian photography from the 1950s to the present day with thematic and group exhibitions presented by 8 galleries

Project-Room:
A panorama of contemporary video from the collections of Italy's leading art institutions:
Castello de Rivoli (Turin), MART (Trente e Rovereto), MAMbo (Bologne) and MAXXI (Rome).

Invited curator for Italy : Walter Guadagnini, independent curator and art critic

The Central Exhibition, the Statement section and the Project Room are supported by UniCredit Group, Paris Photo's official partner for 2007, as well as by the Italian Foreign Ministry's Department for cultural promotion and cooperation and the Italian Ministry of Culture's Department for the Arts and Architecture (DARC).

The BMW-Paris Photo Prize
Now in its fourth year, the BMW-Paris Photo Prize has become an important landmark in the world of international photography. A panel of prestigious international experts will select the winner of this 12,000-euro prize from among the living artists represented by Paris Photo 2007 participating galleries.The theme for 2007 will be "Water, the Origin of Life". The award ceremony itself will take place on Thursday, November 15 and the works by the 16 finalists will be on view during Paris Photo.

List of exhibitors 2007:

GALLERIES : (список галерей со всего мира…)

STATEMENT ITALY: Alberto Peola (Turin), Bel Vedere (Milan), Guido Costa (Turin), Nepente (Milan), Oredaria (Rome), Trisorio (Naples), Umberto di Marino (Naples), VM21 (Rome).

Opening by invitation only: Wednesday, November 14th 7:00 pm - 10:00 pm

Venue: Carrousel du Louvre, 99 rue de Rivoli, 75001 Paris

Opening hours:
Thursday, November 15th from 11:00 am to 8:00 pm, Friday, November 16th from 11:00 am to 9:00 pm, Saturday, November 17th from 11:00 am to 8:00 pm, Sunday, November 18th from 11:00 am to 7:00 pm

General admission: 15 €, 7.50 € for students and groups
Catalogue: 20 €


http://www.photography-now.com/popup_au ... gen=T57091

Что-то эти выставки такими блиц-датами сведут меня с ума:

http://www.frankhuelsboemer.de/page36/page36.html

Валерий Лобко [ 07 ноя, 07 22:10 ]

Слежу, но не хочу участвовать в дискуссии неподалеку:

http://forum.znyata.com/viewtopic.php?p=17963#17963

Но и промолчать не должен…

Изображение

Я помню эту фотографию еще с момента ее первого показа в Минске — в стенах клуба. В общем, такие работы не забываются…

Фотографы, так уж случилось, сопровождают человека от почти первого его появления и до ухода. Иногда эти вещи стыкуются — я сфотографировал, но никогда не печатал улыбку обернувшейся девочки у гроба бабушки.

Я снимал Короткевича на похоронах, но не смог достать камеру, когда видел его за несколько дней до этого — уже уходящего. И очень жалею об этом — я знал, что это был мой лучший кадр, что второго шанса на такое проникновение и образность больше не будет.

Снимок Виктора в этом плане — за пределами натурализма, который теперь, казалось бы, вообще никого не может затронуть. Это — настоящая и сильная фотография.

Поэтому она и переживает другие, и трогает поэтому, вызывая глубокое сопереживание — как и другие его работы, где сила переданных чувств, проникновение, образ не отпускают снимки из памяти…


Встреча с легендой.